هر ماده غذایی که از دیرباز تا به امروز محبوبیت خود را حفظ می نماید از ریشه و گذشته منحصر به فردی برخوردار است. گز اصفهان نیز از این قاعده استثنا نبوده که حقایق جالبی در گذشته این خوراکی وجود دارد. پیش از خرید گز اصفهان توجه شما را به تاریخچه این شیرینی اصیل ایرانی جلب می نماییم.

عقبه و تاریخچه گز اصفهان از نگاه تاریخ باستان

چیزی که در میان ایرانی ها از گذشته تا به امروز مرسوم است استفاده از انواع مختلف شیرینی های سنتی در مراسم ها می باشد. این موضوع با تحقیقاتی که بر روی ظروف غذایی که از سه هزار سال پیش به جا مانده است مشخص می باشد. بر اساس آثار باستانی به جا مانده از هزاران ساله پیش در کشور ایران استفاده از شکلات و شیرینی مرسوم بوده است. این موضوع را در کنار رسم مهمان دوستی و مهمان نوازی ایرانیان قرار دهیم متوجه می شویم که عقبه و گذشته مصرف شیرینی در میان ایرانیان باستان مرسوم بوده و این رسم تا به امروز وجود دارد.

بنابراین خرید گز اصفهان و یا سایر شیرینی های سنتی کشور ایران یادگاری از روحیات گذشتگان ما ایرانی ها می باشد.

تاریخچه تولید گز اصفهان

ثبت دقیق زمان تولید و استفاده از گز اصفهان چیزی نیست که ثبت رسمی شده باشد و به همین دلیل نمی توان تاریخ دقیق این موضوع را بیان نمود اما با توجه به برخی از خاطراتی که درباره این موضوع نسل به نسل انتقال داده شده است می توان به صورت حدودی از عقبه آن اطلاعاتی را بدست آورد.

با توجه به نقل برخی از مورخان سابقه گز اصفهان به 450 سال پیش بر میگردد یعنی مصادف با دوره صفویه که اصلی ترین زمان شکوفایی هنر و فرهنگ کشور ایران در شهر اصفهان است. برخی دیگر از تاریخ نویسان ریشه اصلی گز اصفهان را به دوره قاجاریه ربط می دهند که در دوران سلطنت آقا محمد خان قاجار این شیرینی خوشمزه توانست به کشورهای غربی صادر گردد و طرفداران بسیاری به دست آورد. این شیرینی در آن دوران یکی از مهم ترین پیشکش ها و هدایای کشور ایران به پادشاهان سایر کشورها در آن زمان بوده است.

با توجه به این موضوع و گذشته این شیرینی می توان گفت دلیل اصلی خرید گز اصفهان و محبوبیت آن تا به امروز ریشه در گذشته آن دارد.

تاریخچه گز اصفهان بر اساس تولید حلوا چوبه

"حلوا چوبه" یکی از شیرینی های قدیمی کشور ایران می باشد که شباهت های بسیاری به گز امروزی دارد. به گواه برخی از افراد آگاه به گذشته ریشه اصلی به وجود آمدن گز اصفهان از این نوع شیرینی می باشد. حلوا چوبه که با استفاده از سفیده تخم مرغ و شکر تولید می شد یکی از شیرینی های مقوی بود که در گذشته کسانی که مشاغل سخت مانند کشاورزی و... داشتند به منظور از بین رفتن خستگی خود از آن استفاده می کردند.

با رشد و تکامل حلوا چوبه و اضافه شدن برخی دیگر از مواد به ترکیبات آن شاهد به وجود آمدن گز امروزی که مورد استفاده عموم قرار می گیرد هستیم که تمامی سنین از خوردن آن لذت می برند.

تولید گز اصفهان در کارگاه های مخصوص

با رونق گرفتن خرید گز اصفهان و پیدا کردن طرفداران بسیار کارگاه های بسیاری در شهر اصفهان همچون کارگاه های تولید حلوا در محله های چهارسوق ، بازار قدیم اصفهان ، میدان نقش جهان و... تولیدات خود را به سمت گز پیش برده و تولید گز به مرور در این شهر گسترش پیدا کرد. از سال 1334 این موضوع به عنوان یکی از مشاغل اصلی در شهر اصفهان ترویج یافت و خرید گز مورد استقبال قرار گرفت. البته نا گفته نماند تولید گز در آن زمان به وسیله شیوه های سنتی انجام می شد.

روند تولید گز در کارگاه ها به چه شکل بود؟

در حدود صد سال پیش تولید گز در کارگاه ها بدین صورت انجام می شد که مایه اصلی را در پاتیل های بزرگی از جنس مس که قادر به تحمل 20 کیلوگرم ماده اولیه در خود بود می ریختند و با استفاده از یک پاروی چوبی به مایه داخلی ضربه وارد می کردند تا مایه به قوام مورد نظر برسد. این کار شاید تا چندین ساعت طول می کشید که امری سخت و طاقت فرسا بود.

ترکیبات گز در آن زمان از ماده اصلی به نام "گزانگبین" تشکیل می شد که امروزه به دلیل کمبود این ماده از جایگزین آن یعنی "بادکا " و یا "گلوکز" استفاده می شود. البته ناگفته نماند خرید گز اصفهان و یا صادرات آن در آن زمان به اندازه امروز نبود و به همین دلیل ماده اولیه آن به وفور در طبیعت یافت می شد.

آشنایی جهانیان به گز اصفهان و صادرات آن

بر اساس رویداد هایی که در ایران در آن سال ها به وقوع پیوست جرقه ای در آشنایی جهانیان با گز اصفهان شکل گرفت. شاید برای اولین بار گز با ورود متفقین به کشور ایران و شهر اصفهان مورد استقبال خارجیان قرار گرفت. در آن زمان رفت و آمد بیگانگان در خاک ایران بیش از هر زمانی افزایش یافته بود و این موضوع سبب شد خارجیان با سنت ها و خوراکی های ایرانی بیشتر آشنا شوند که این موضوع سبب محبوبیت گز اصفهان شد. بنابراین خرید گز اصفهان به عنوان سوغات از آن زمان مورد استقبال دیگر کشور ها قرار گرفت و امروزه می توان استقبال از صادرات گز به سایر کشورهای دنیا را مشاهده نمود.

البته برخی از بازرگانان در آن زمان به دلیل موقعیت مکانی کشور ایران که در راه ابریشم که مسیر اصلی رفت و آمد تجار به حساب می آمد و نزدیکی شهر اصفهان به این راه داد و ستد های خود را از طریق خرید گز اصفهان انجام می دادند و این موضوع یکی دیگر از دلایل استقبال این شیرینی خوشمزه می باشد.

از آن سال ها تا به امروز تولید گز از حالت سنتی به مدرن تبدیل شده است و کارخانه های بسیاری اقدام به تولید گز مرغوب و صادرات آن می نمایند. کارخانه شیرین زرمان یکی از آن دسته کارخانه های تولید گز اصفهان می باشد که سالیان زیادی اقدام به تولید گز مرغوب با استفاده از دستگاه های مدرن می نماید و جایگاه مناسبی در صادرات گز به خارج از کشور را به خود اختصاص داده است. شما می توانید جهت خرید گز دالمن انواع مدل ها و طعم های مختلف را در سایت خریداری نمایید.